Πέμπτη 29 Μαρτίου 2018

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΝΕΣΤΑΝΗΣ - «Δυὸ μαῦρα μάτια π᾿ ἀγαπῶ»






ΔΥΟ ΜΑΥΡΑ ΜΑΤΙΑ Π᾿ ΑΓΑΠΩ
Δυὸ μαῦρα μάτια π᾿ ἀγαπῶ
δὲν εἶναι τρόπος νὰ τὰ εἶπῶ
κι ἄλλα δυὸ ποὺ μὲ κοιτοῦνε,
μαχαιριὲς ποὺ μὲ βαροῦνε.
Τί νὰ σοῦ στείλω ἀγάπη μου,
κοντούλα καί γεμάτη μου,
νὰ σοῦ στείλω ῾να κυδώνι
θὰ μᾶς μάθουν οἱ γειτόνοι,
νὰ σοῦ στείλω ῾να σταφύλι
θὰ τὸ μάθουνε κι οἱ φίλοι,
τὸ σταφύλι ξερογιάζει
κι ἀγάπη ἀναστενάζει.
Νὰ στείλω τριαντάφυλλο
μέσα στὸ χειρομάντηλο,
τὸ τριαντάφυλλο μαδιέται
καὶ ἡ ἀγάπη ἀλησμονιέται.



Σχολιασμός:
Ἐρωτικὸ τραγούδι, ἀλλὰ κάλλιστα θὰ μπόροῦσε νὰ χαρακτηριστεῖ καὶ ὡς τραγούδι τῆς ξενιτιᾶς. Τὸ τραγούδι παραλλάσει τὰ λόγια ἀπὸ τὸ γνωστὸ μοιρολόι:
Τὶ νά 'χαμε νὰ στέλναμε στὸν πικραμένο(ν) Ἅδη
νὰ στείλω μῆλο σέπεται, κυδώνι μαραγκιάζει
νὰ στείλω καὶ τὰ δάκρυα μου δεμένα στὸ μαντήλι
τὰ δάκρυα μου εἶναι καυτερὰ τὸ καῖνε τὸ μαντήλι.*
Εἶναι πραγματικὰ ἐξεαιρετικὸ τὸ πῶς ἡ Νεστανιώτικη Μούσα ἀντλώντας ἀπὸ τὸ παραπάνω μοιρολόι δημιουργεῖ ἕνα ἀπόλυτα ἐρωτικὸ τραγούδι. Άλλὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη, ὁ Λαός μας δε εἶναι αὐτὸς ποὺ λέει:
Τί ἔρωτα τί θάνατο, δὲν ἔχεις νὰ διαλέξεις!
Τὸ τραγούδι ἔλεγαν οἱ Νεστανιῶτες καὶ οἱ Νεστανιώτισσες στὶς διάφορες ἀνοιξιάτικες γιορτὲς στὸ χωριό, τότε ποὺ ὁ «Ἀπρίλης μὲ τὸν Ἔρωτα χορεύουν καὶ γελοῦνε»...
Συγκρατῆστε τά: «δὲν εἶναι τρόπος νὰ τὰ εἶπῶ», «θὰ μᾶς μάθουν οἱ γειτόνοι»,
«θὰ τὸ μάθουνε κι οἱ φίλοι», καὶ συλλογιστεῖτε πὼς σὲ παλιότερα χρόνια, ὁ ἔρωτας δυὸ νέων ἔπρεπε νὰ μένει κρυφός, βασανίζοντάς τους -κάνοντας τὴν ἀγάπη «ν᾿ ἀναστενάζει». Δὲ ἦταν καθόλου εὔκολο κάποιος νέος ἢ νέα νὰ ἐκφράσει δημόσια τὸν ἐρωτικό του πόθο καὶ νὰ μιλήσει ἀνοιχτὰ γιὰ τὸ σκοτεινὸ ἀντικείμενο τοῦ πόθου του, ποὺ τὸν «στέλνει στὸν Ἅδη». Τὰ παρακάτω πασίγνωστα δίστιχα μιλοῦν ἀπὸ μόνα τους καὶ δὲν ἐπιδέχονται κανέναν -νομίζω- σχολιασμό:
Τὸ ν’ ἀγαπᾶς καὶ νὰ τὸ λές, αὐτὸ δὲν εἶναι πόνος,
ὁ πόνος εἶναι ν’ ἀγαπᾶς καὶ νὰ τὸ ξέρεις μόνος.
Δὲν εἶναι πράμα ν’ ἀρρωστᾶ, πράμα να θανατώνει,
σὰν τὴν ἀγάπη τὴν κρυφήν, ποὺ δὲν ξεφανερώνει.
Καί,
Δὲν εἶναι ἄλλο βάσανο τὸν νιὸν νὰ θανατώνει,
ὅσο ἡ ἀγάπη ἡ κρυφή, ποὺ δὲν τὴ φανερώνει,



Σημειώσεις:
* ἀπὸ τὴ συλλογή, Τραγούδια τῆς Νεστάνης, καταγραφὴ – σχολιασμὸς σχέδια, Παναγιώτης Καρώνης, Ἐκδόσεις τὸ Δόντι, Πάτρα 2013.



Πηγὴ πληροφοριῶν:

Καταγραφὴ - σχόλια: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΩΝΗΣ
© Copyright: Παναγιώτης Καρώνης μὲ τὴν ἐπιφύλαξη κάθε δικαιώματος.


Video:
Τραγουδάει ἡ Νεστανιώτισσα Ἰωάννα Μπόλου.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου